Beer in The Netherlands
Op een zaterdagmiddag ontmoetten we Tim en Amanda Skelton in hun stad Eindhoven, bij Van Moll. Om eens te praten over bier. ‘Beer in the Netherlands’ (1 en 2) om precies te zijn. De welbekende Nederlandse bier bijbel waarvoor ze jaren door het land hebben gereisd om de beste brouwerijen, cafés en winkels te bezoeken die onze favoriete dorstlesser verkopen!
Een gelukkig ongeluk
Laten wij bij het begin beginnen… Hoe heeft dit boek het levenslicht gezien? “Nou, we hebben altijd al bier gedronken… en zo’n 14 jaar geleden schreef ik een reisgids over Luxemburg, waarin ook de brouwerijen en cafés stonden. Toen het uitkwam, schreef ik een ietwat brutale e-mail aan Tim Webb, de auteur van The World Beer Atlas, en vroeg hem om mijn gids te vermelden in zijn boek over Belgische en Luxemburgse bieren. Ik verwachtte geen reactie, maar Tim schreef me terug dat ze de pagina’s over Luxemburg zouden laten vervallen. Hij stelde toen voor dat ik een boek zou schrijven over Nederlandse bieren, aangezien hij opmerkte dat ik in Nederland woonde. Dat bracht de bal aan het rollen. Om de markt te testen schreef ik eerst het boek ‘Around Amsterdam in 80 Beers’.”
“We waren zeker niet van plan om ons oorspronkelijke plan te laten vallen en uiteindelijk besloot Tim Webb dat hij de gids voor Nederlandse bieren zou publiceren. En zo kwam de eerste editie uit in 2014. Het was geen zware opgave om een bierboek te maken, aangezien we al veel van onze vrije tijd op zoek waren naar geweldige bieren en cafés” zegt Tim. “Je zou het een gelukkig ongeluk kunnen noemen” zegt Amanda. “Het werd onze missie om al het goede te delen.” “Maar je moet Tim Webb wel bedanken voor het beantwoorden van die ene e-mail” voegt Tim eraan toe.
Een markt overspoeld door bier (klinkt als een droom toch?)
Nou, gelukkig voor ons deed hij dat. Zes jaar later, in 2020, verscheen de tweede druk en dit boek is bijna twee keer zo dik. “Deze editie hebben we het zelf gepubliceerd. Tim Webb was bezig met het schrijven van The World Beer Atlas, maar de speciaalbier wereld veranderde zo snel in Nederland dat we niet konden wachten” legt Tim uit. In de eerste editie waren er ongeveer 180 brouwerijen, 1000 bieren en honderden cafés en winkels. In de tweede waren er bijna 700 brouwerijen, 550 speciaalbier cafés en tientallen winkels/leveranciers. “We moesten de lengte van sommige inzendingen wat inkorten en nog is het 100 pagina’s langer dan editie 1.”
“Volgens Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur zijn er nu ruim 900 brouwerijen in Nederland. De organisatie telt alle bierbedrijven, of ze nu daadwerkelijk bier maken of niet. Wij doen dat niet. Sommige cafés en een paar andere bedrijven sturen gewoon een e-mail naar een Belgische brouwer en bestellen bijvoorbeeld een witbier, een blond bier en een IPA. Daarna schrijven ze zich in bij de Kamer van Koophandel als een brouwerij en labelen de bieren als hun eigen bieren. Deze zullen ons boek niet allemaal halen”, zegt Tim. “Een van onze grootste uitdagingen is de transparantie van die bierbedrijven.”
“Veel van de bekendste brouwers van nu zijn bij een andere brouwerij begonnen met brouwen. We begrijpen dat je ergens moet beginnen, we willen alleen dat ze er open over zijn” zegt Amanda. “Veel bierdrinkers vinden het bijna vies, zelfs beschamend als je ergens anders brouwt. Daar ben ik het niet mee eens. Persoonlijk maakt het me niet zoveel uit waar je bier wordt gemaakt, als je er maar eerlijk en transparant over bent en wie het heeft gebrouwen” vult Tim aan.
We zijn op zoek naar spannende dingen
Dus wat voor soort café komt in aanmerking voor het boek? “Als grove richtlijn moet een café minimaal 60 bieren op de kaart hebben staan om geselecteerd te worden als biercafé. Maar het is geen vaste regel. Als je er bijvoorbeeld maar een tiental hebt, maar het zijn allemaal interessante en lokale bieren, dan maak je ook kans. Aan de andere kant, als je er meer dan 70 hebt, maar het zijn allemaal bekende Belgische merkbieren, misschien niet. We zijn echt op zoek naar spannende dingen” legt Tim uit.
“Dezelfde filosofie hanteren we bij de slijterijen en speciaalzaken. Het assortiment moet bijzonder zijn. Daarnaast willen we ook de kleine man steunen”, voegt Amanda toe. “Heineken, Grolsch en Bavaria hebben Tim en Amanda niet nodig. We willen interessante, kleinere plaatsen op de kaart zetten, zodat mensen ze kunnen vinden en uitproberen. Toen we dit boek maakten wilden we ook tegen Amerikanen en Engelsen zeggen dat ze niet naar Duitsland of België hoeven te gaan voor lekker bier. Dat ze ook naar Nederland kunnen gaan. En dat het niet alleen gaat om de grote internationale namen.”
De verandering in de markt en covid
Dus je vertelt ze waar ze heen moeten, maar er zijn nog zoveel plaatsen om te bezoeken in het boek… “Ik denk dat het aantal brouwerijen harder groeit dan de markt. De markt wordt moeilijker voor een kleine brouwer. Toen de eerste editie van het boek uitkwam, waren er ongeveer 1200 standaard; core range of seizoensgebonden Nederlandse bieren. Die heb ik bijna allemaal geprobeerd. De specials en one-offs gebrouwen voor festivals niet eens meegerekend. Nu zijn er zeker vijf keer zoveel core range bieren. Voor het tweede boek hadden we ook de ambitie om ze allemaal te proberen, maar het werd gewoon achterlijk.
Er zijn nu zoveel bieren en ik heb maar één lever!” zegt Tim. “In plaats daarvan werd het onze ambitie om van elke brouwerij een bier te proberen” voegt Amanda toe.
De brandende vraag blijft: wat zal COVID met de industrie doen? Het heeft zo’n enorme impact gehad op cafés en veel brouwerijen zijn er nu eenmaal afhankelijk van. “Gelukkig hebben de meeste cafés in ons boek het overleefd. We maakten ons veel zorgen, zeker nadat we veel energie hadden gestoken in dit boek. We brachten het boek uit en minder dan acht weken later vond de eerste lockdown plaats. Nu zijn we optimistischer. We reizen het hele land door, kijken wie er nog is en wie nog op peil is” zegt Amanda. “Tegen het einde van dit jaar zullen we meer dan 450 van de 650 bars en winkels in de boeken hebben bezocht. We zitten bijna ieder weekend vol en als we thuis zijn drinken we meestal bieren die we bij de bierwinkels of bij brouwerijen kochten. We hebben zelden een vrije dag” zegt Tim met een grijns. “Maar we zijn blij om te zien dat covid niet veel heeft veranderd. En de meeste cafés hebben zelfs meer bieren op hun menu staan”.
Kan een bierkenner brouwen?
Heb je na het proberen van al die bieren het ooit zelf eens geprobeerd? Het brouwen? “Een keer, toen ik nog op de universiteit zat. We waren toen gewoon domme studenten en we probeerden helemaal geen speciaalbier te maken. We probeerden alcohol te maken! Het was erg krachtig spul, maar het smaakte totaal niet. Tegenwoordig hebben we het te druk met drinken om het zelf te maken. We hebben elk café en elke winkel in het boek bezocht (en ongeveer de helft van de brouwerijen) en ondertussen meer. Alleen de beste halen het boek volgens ons” zegt Tim. “We willen graag onafhankelijk blijven”, zegt Amanda. “Sommige plaatsen weten niet eens dat ze het boek hebben gehaald. Maar we worden hier en daar herkend. Op veel plekken voelen we ons echt thuis.”
Zoveel bieren geproefd… wat is je favoriet?
Er wordt weer een glas Doerak op tafel gezet. “Doerak is mijn go-to-brew bij Van Moll. Ik besteed zoveel tijd aan het beoordelen en bestuderen van bieren (met een notitieblok erbij). Soms wil ik gewoon zitten en iets drinken. Dan ga ik terug naar bieren die ik ken en liefheb. Ik heb geen favoriet. Ik heb een shortlist van waarschijnlijk twintig bieren en cafés, net zoals ik een lange lijst van favoriete liedjes heb. Maar welke mijn voorkeur heeft, hangt echt af van het moment” zegt Tim.
Meer bieren in het verschiet
En ben je al begonnen met de 3e editie? “Het onderzoek stopt nooit” zegt Tim “Wat we nu al doen is werken aan een bijlage. Begin volgend jaar deel ik online een pdf-update van wat er allemaal is veranderd sinds de tweede editie uitkwam. Maar ja, er komt zeker ergens in de toekomst een 3e editie. Je moet een beetje gek zijn om dit werk te doen, je moet het uit liefde doen. Maar we zijn er dol op en hebben geen plannen om te stoppen!”
Waar is deze bierbijbel te koop? Bekijk de website van Tim